Xander praat en wordt begrepen

Tot zijn tweede sprak Xander amper een woord. Pas toen hij startte met logopedie, begon hij te kletsen. Het probleem was alleen: wat hij zei, was onbegrijpelijk gebrabbel was voor zijn omgeving.

Fonologische articulatiestoornis

De logopedie bood zeker soelaas voor Xander, maar de vooruitgang was onvoldoende om zich in groep 1 van de basisschool verstaanbaar te maken. “Daar maakten we ons best zorgen over. Zou hij zich wel kunnen handhaven?”, vertelt Carmen, moeder van Xander.

Haperende uitspraak

“Na de wenperiode zijn we ons serieus gaan afvragen hoe we Xander het best konden begeleiden”, vervolgt IB’er Lisette Opgelder van de Bosbeekschool in Santpoort-Noord, waar Xander op school zit. “De logopedist kwam toen met een doorslaggevend inzicht. Mogelijk had Xander een fonologische stoornis. Zij wist dat Auris bezig was met een pilot fonologische ondersteuning. Inmiddels is dat een succesvolle interventie geworden onder de naam Spreken & Verstaan.”

Fonologie spitst zich toe op klankvorming. Sommige mensen kunnen heel taalvaardig zijn, maar hun uitspraak hapert. Carmen: “Dat zagen we ook bij Xander. Xander is een slim jongetje. Hij produceerde lange volzinnen, maar haalde tegelijkertijd de klanken door elkaar. Niet zijn taalontwikkeling bleef achter, maar zijn spraakontwikkeling.”

Speciaal ganzebord

Marjolein Jongeling is ambulant dienstverlener bij Auris, het expertisecentrum dat hulp biedt aan iedereen die moeite heeft met horen, spreken of taal. “Een fonologische stoornis is voor ons een relatief nieuw aandachtsveld. Wij werken hierbij nauw samen met de behandelend logopedist. De logopedist bepaalt aan welke klank of klankcluster gewerkt wordt. Die heeft de kennis. Het succes van de begeleiding schuilt verder in de kracht van herhaling. Als je regelmatig bepaalde oefeningen doet, thuis en op school, dan kun je de spraakachterstand effectief aanpakken.”

Er kon voor Xander een arrangement worden aangevraagd bij Auris en Christel Duineveld, leerlingbegeleider bij Auris, ging twee keer per week met hem aan de slag. Gewoon door slimme, toegepaste spelletjes te spelen. “Daarvoor mocht Xander elke keer een medeleerling uitnodigen. Dat werkte ook goed voor zijn sociale positie in de klas”, aldus Lisette.

Ook ouders Rick en Carmen waren meer dan eens met Xander aan het ganzeborden, waarbij elk vakje bestond uit een plaatje met een onderwerp dat begon met bijvoorbeeld de letter S. Carmen: “Telkens als hij op een vakje kwam, moest hij het bijbehorende plaatje hardop benoemen.”

Hoe eerder, hoe beter

Het resultaat is verbluffend. Na anderhalf jaar kletst de nu zesjarige Xander nog steeds de oren van je kop. Het grote verschil is dat je hem prima kunt volgen. Hij kan alle klanken uitspreken. Na een laatste test is afgelopen oktober de begeleiding stopgezet. Carmen: “Wij zijn als ouders erg blij en dankbaar dat zoveel mensen zich ingezet hebben voor Xander.”

Marjolein Jongeling zou graag willen dat er meer bekendheid komt rond fonologische stoornissen. “Hoe eerder bij een kind de juiste diagnose wordt gesteld, hoe groter de impact van onze begeleiding wordt.” Het traject met Xander heeft in ieder geval de ogen geopend van IB’er Lisette Opgelder. Niet alleen op haar eigen Bosbeekschool, maar ook bij een school waar zij tijdelijk iemand verving, heeft zij al bij kinderen een fonologische stoornis herkend. “Voor hen kunnen we met hulp van Auris veel betekenen.”