Vier dagen les op de eigen school en één dag in een aparte klas met gelijkgestemde cognitief getalenteerde of begaafde kinderen. Het is het concept van Day a Week School (DWS), voortgekomen uit het feit dat veel cognitief talentvolle kinderen het risico lopen om vast te lopen in het reguliere onderwijs. “Deze kinderen passen niet goed in de mal van het traditionele eenheidsonderwijs en voelen zich onbegrepen”, vertelt Richelle de Deugd, DWS leerkracht en HB-specialist.
Hersenkrakers
SWV PO IJmond is in mei gestart met een Day a Week School groep (pilot) in regio Noord. Richelle geeft op gastschool De Kustlijn in Castricum les aan een groep van zeventien leerlingen uit de groepen 5 tot en met 8 van vijf verschillende scholen. “Er is een identificatieronde geweest aan de hand van onder meer door DWS ontwikkelde hersenkrakers. Deze hersenkrakers worden niet (altijd) ‘opgelost’, omdat er geen vast antwoord is. Het kan soms best ingewikkeld zijn om begaafde kinderen te herkennen. Als een kind langzaam leest, leg je niet meteen de link naar een cognitief talentvol kind. Maar als dat komt omdat iemand zich continu afvraagt of het wel klopt wat er staat, kan dat wel degelijk een signaal zijn.”
Richelle is ook verbonden aan Day a Week School in Amsterdam. Ze ziet hoe cognitief getalenteerde kinderen hier opbloeien en meer zelfvertrouwen krijgen. “Vaak wordt gezegd dat deze kinderen in zichzelf gekeerd zijn en niet kunnen samenwerken. Dat is onzin. Ze kunnen absoluut samenwerken, maar dan wel met kinderen die op hetzelfde niveau zitten als zij en waar ze zich aan kunnen spiegelen. Onderling begrip en herkenning vormen de basis voor samenwerking. Dat geldt voor iedereen.”
Vleesetende planten
Op Day a Week School ervaren cognitief talentvolle kinderen dat hun vaak snelle, creatieve manier van denken geen afwijking is, maar een cadeautje; dat ze er mogen zijn met al hun bagage en bijzondere hobby’s (‘ik ken een jongetje dat vleesetende planten spaart’). En toch is het goed dat hun thuisschool de basis blijft. “Ze moeten het in de gewone wereld rooien en dus leren omgaan met de grootste gemene deler. Wel helpen we de vaste leerkrachten om ook in deze setting de juiste aandacht aan het cognitief talentvolle kind te geven.”
Zelf heeft Richelle in het onderwijs aan cognitief talentvolle leerlingen ook een ontwikkeling doorgemaakt. Tegenwoordig durft ze het standaardlesprogramma meer los te laten, als ze ziet dat een kind net iets anders nodig heeft. “Bij Day a Week School gaat het om ontmoeten en ‘ont-moeten’. Geef een kind meer vrijheid om zijn eigen weg te vinden en daag hem uit. Ik doe wel eens een opdracht waarbij ik kinderen vraag met papieren kunstrietjes en plakband het speeltoestel van de toekomst te bouwen. Ga je gang, gooi het er maar uit! De kunst van onderwijs is om de nieuwsgierigheid te prikkelen. Dat geldt voor alle kinderen. Ik gun in principe iedereen een Day a Week School.”
Na de pilot in regio Noord onderzoeken we nu de mogelijkheden tot uitbreiding van Day a Week School in andere regio’s binnen SWV PO IJmond. Er is een start gemaakt in de regio IJmond Midden. Aanspreekpunt daar is Lonneke de Reus (Coördinator DWS IJmond): l.dereus@passenonderwijsijmond.nl.