Netwerkgroep Schoolaanwezigheid

Samenstelling netwerkgroep schoolaanwezigheid vanuit het samenwerkingsverband

Anja Oomen (voorzitter) 

Mariëlle Renckens

De netwerkgroep Schoolaanwezigheid bestaat daarnaast uit vertegenwoordigers van verschillende organisaties die betrokken zijn bij de ondersteuning van leerlingen in de IJmond-regio. 

Rollen en verantwoordelijkheden:

• De school: signaleert, registreert en organiseert een gesprek met zorgwekkend verzuim.
• Ouders / verzorgers: zijn verplicht om hun kind tijdig ziek te melden en samen met school te werken aan oplossingen.
• Intern begeleiders, kwaliteitscoördinatoren en zorgcoördinatoren van basisscholen – signaleren afwezigheid en bespreken interventies op schoolniveau.  
• Leerplichtambtenaren van de betrokken gemeenten – bewaken het verzuim op naleving van de Leerplichtwet en adviseren over juridische kaders bij ongeoorloofde verzuim.
• Kernteam jeugd / sociaal team Jeugdmaatschappelijk werkers – bieden ondersteuning aan leerlingen en ouders bij onderliggende sociale, psychische en/of medische problemen. 
• Consulenten van Passend Onderwijs IJmond – bewaken de doorgaande lijn tussen onderwijs en ondersteuning en adviseren over passende interventies.
• Vertegenwoordigers van samenwerkingspartners zoals het wijkteam of specialistische jeugdhulp – dragen bij aan casuïstiek en beleidsontwikkeling.

Doel van de netwerkgroep Schoolaanwezigheid

Samen zorgen dat ieder kind erbij hoort.

Regelmatige aanwezigheid op school is een belangrijke voorwaarde voor leren, ontwikkelen en meedoen. Wanneer een leerling goed in zijn vel zit en daarvoor passend onderwijs krijgt, is schoolbezoek vanzelfsprekend. Toch kan het voorkomen dat een leerling (tijdelijk) minder aanwezig is door bijvoorbeeld ziekte, psychische problemen of (complexe) gezinsproblematiek.

Het doel van de netwerkgroep is om de schoolaanwezigheid van leerlingen structureel te bevorderen en schoolverzuim in een vroeg stadium te signaleren en aan te pakken.
De netwerkgroep richt zich op drie pijlers:

1. Preventie:
   Door kennisdeling en gezamenlijke signalering willen de partners voorkomen dat leerlingen langdurig of structureel afwezig zijn. Scholen leren beter herkennen welke factoren risico’s vormen voor terugkerend verzuim.
2. Vroegtijdige interventie:
   De netwerkgroep stimuleert een tijdige aanpak bij zorgelijke signalen, waarbij scholen, leerplicht en hulpverlening snel en afgestemd handelen. 
3. Beleid en borging:
   Door gegevens te delen en trends te analyseren, draagt de netwerkgroep bij aan regionaal beleid rondom schoolaanwezigheid. De netwerkgroep houdt een overzicht van (dreigende) thuiszitters bij om te monitoren of het samenwerkingsverband aanpassingen in het dekkend aanbod moet maken.

Daarbij sluiten wij aan bij de visie van Passend Onderwijs IJmond: ieder kind op de juiste plek, met passende ondersteuning, zoveel mogelijk op school. Ongeoorloofde thuiszitters meldt de netwerkgroep elk kwartaal bij de inspectie van onderwijs.

Wat is geoorloofd en ongeoorloofd verzuim en waar ligt verantwoordelijkheid van een school?

🟢 Geoorloofd verzuim

Geoorloofd verzuim betekent dat de leerling terecht afwezig is — de school mag de afwezigheid accepteren omdat er sprake is van een geldige reden volgens de Leerplichtwet.

Voorbeelden:

• Ziekte/psychische problemen (mits gemeld door ouder/verzorger of artsverklaring indien nodig) 
• Religieuze feestdagen 
• Familieomstandigheden (Overlijden/Huwelijk of andere bijzondere omstandigheden) 
• Verlof buiten schoolvakanties (alleen bij aantoonbare noodzaak, bijvoorbeeld bij werk van ouder, met toestemming van de leerplichtambtenaar).
• Schorsing door de school (officiële maatregel, dus geoorloofd afwezig).

De school noteert dit als geoorloofd verzuim in het registratiesysteem (zoals ParnasSys of Esis).

🔴 Ongeoorloofd verzuim

Ongeoorloofd verzuim betekent dat de leerling afwezig is zonder geldige reden. De school mag dit niet accepteren en is verplicht dit te melden aan de leerplichtambtenaar (zie stappenplan schoolverzuim po onderaan deze pagina).

Voorbeelden:

• Ouders houden het kind thuis zonder geldige reden (bijv. “een dagje extra vakantie”).
• Leerling spijbelt of verlaat zonder toestemming de les/school.
• Ouders geven geen ziekmelding door of de school vertrouwt de ziekmelding niet (bij twijfel langdurige ziekte zonder medische onderbouwing).
• Leerling komt te laat meer dan 10 minuten zonder geldige reden.

De school registreert dit als ongeoorloofd verzuim (code X of O) en neemt contact op met ouders en zo nodig de leerplichtambtenaar.

Dreigende thuiszittende – en thuiszittende leerling

Dreigende thuiszittende leerling:

Wanneer het een leerling door omstandigheden tijdelijk niet lukt om een volledige schoolweek naar school te gaan, kan een school in overleg met ouders, leerplicht en de consulent van het samenwerkingsverband beslissen om een tijdelijk verminderde schoolweek aan te vragen. Dit noem je maatwerk in onderwijstijd   en vraagt de school via de inspectie aan (zie link onderaan deze pagina). Daarnaast volgt de school de routekaart “geoorloofd verzuim van SWV PO IJmond”. 

Wanneer de leerling 4 weken of langer structureel geen volledige schoolgang heeft (bijvoorbeeld 1 dag per week thuis), wordt dit bij de consulent van het samenwerkingsverband gemeld. De consulent geeft dit door aan de netwerkgroep schoolaanwezigheid en overlegt welke eventuele interventies er nog ingezet kunnen worden, passend bij de leerling, om de schoolgang uit te breiden.

Thuiszittende leerling:

Wanneer een leerling volledige stagnatie in de schoolgang heeft, wordt er door de school binnen drie weken een OT (ondersteuningsteam) gepland samen met ouders, de consulent van het samenwerkingsverband en eventueel het Sociaal team / GGD / LPA/CJ&G. Met elkaar wordt er een analyse van de situatie gemaakt en gekeken naar een passende interventie.
Een leerling die 4 weken of langer volledige stagnatie heeft in de schoolgang, wordt gemeld bij de leerplicht en consulent samenwerkingsverband.  

Opbrengsten netwerkgroep

• Samenwerking met ketenpartners
• Ieder kwartaal een trendanalyse van (dreigende) thuiszitters
• Inzicht en overzicht hebben in het aantal (dreigende) thuiszitters
• Werkwijze en aanbod aanpassen naar aanleiding van trendanalyses en analyseren data
• Groeiend dekkend aanbod