Wat is je eigen achtergrond
“Ik heb tien jaar praktijkervaring opgedaan in nieuwkomersonderwijs. Sinds 2021 werk ik bij De Fakkel, eerst als leerkracht en NT2-specialist. De laatste twee jaar probeer ik als expertisedeler mijn kennis en ervaring over te dragen op scholen binnen de IJmond die nieuwkomers in de klas hebben en moeite hebben om hen te laten integreren. Ik zit hier helemaal op mijn plek. Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in culturele diversiteit. Ik hou van die dynamiek en bewonder de veerkracht van nieuwkomerleerlingen.”
Hoe ga je te werk?
“Als ik ingeschakeld word, begin ik met het verkennen van de hulpvraag. Ik ga in gesprek met de betreffende leerkracht en de IB’er. Eventueel voer ik een observatie uit of loop ik mee in de klas, zodat ik een goed beeld krijg van de situatie en de specifieke behoeften van de onderwijsprofessionals.”
Wat kom je in de praktijk vooral tegen?
“Ik zie dat veel leerkrachten bij een nieuwkomer direct enthousiast beginnen met de taal- en leesontwikkeling en dan ertegenaan lopen dat die ontwikkeling minder snel gaat dan verwacht. In mijn ogen is dit een signaal dat je de dingen niet in de juiste volgorde doet. Mijn advies is om eerst een stapje terug te doen. Begin met het creëren van een veilige situatie voor de leerling. Probeer een vertrouwensband op te bouwen. Je merkt dan dat hij of zij beter tot leren komt.”
Hoe doe je dat?
“Nieuwkomers zijn erg gebaat bij duidelijkheid en voorspelbaarheid. Wat goed kan werken is dat je dagelijks een één-op-één moment inbouwt, vooral in de beginperiode. Een check-in: hoe gaat het met je, hoe pakken we deze dag aan? Ook mag je best wat ruimte bieden aan de thuistaal van de leerling. Ik ben niet van de school dat je krampachtig moet vasthouden aan het Nederlands. Als het kinderen over een drempeltje helpt en begrippen begrijpelijker voor ze maakt, zie ik er geen kwaad in. Gebruik Google Translate of laat een maatje met dezelfde thuistaal tolken.”
Kunnen andere kinderen een negatieve invloed hebben op het gewenningsproces?
“Dat zij de nieuwkomer leerling niet accepteren en gaan pesten, bedoel je? Dat kom ik zelden tegen. Kinderen zijn zo lief en begripvol Wel is het belangrijk dat zij goed voorbereid worden op de komst van een nieuwkomer in de groep.”
En wat als een nieuwkomerleerling echt ongewenst gedrag vertoont?
“Dat is natuurlijk lastig, maar je moet als leerkracht leren om door een andere bril daarnaar te kijken. Zie het niet als vervelend gedrag. Zie het als een reactie op iets. Het kind moet nog leren dat het anders kan. Bij sommige kinderen zijn heel veel positieve ervaringen en overtuigingen nodig om vertrouwen en zelfvertrouwen op te bouwen. Heb geduld.”
Hoe kijk je naar de toekomst?
“Ik merk dat de behoefte aan kennis op dit gebied groeit. Nieuwkomers zijn een vast onderdeel van ons onderwijs geworden. Tot nu toe heb ik veel één-op-één contacten met leerkrachten en IB’ers. Ik zou dat graag uitbreiden, bijvoorbeeld met directeuren en ondersteuners. Dat er op school een netwerkje ontstaat waarbinnen collega’s met elkaar inzichten en materialen uitwisselen. Zo laat je veel meer mensen profiteren van de expertise die we binnen De Fakkel hebben opgebouwd.”
Expertisedeler Sacha Boere
‘Kijk naar nieuwkomers in ons onderwijs door een andere bril’
Nieuwkomers zijn niet meer weg te denken uit het onderwijs. Als zij op school lastig kunnen wennen aan de Nederlandse taal en cultuur, moet dat serieus worden genomen. Sacha Boere begeleidt namens Expertisecentrum De Fakkel scholen bij nieuwkomersonderwijs. “Je moet in de eerste plaats een vertrouwensrelatie opbouwen.”